Cholestaza ciężarnych stanowi jedno z poważniejszych powikłań ciąży.
Istotę choroby stanowi zaburzenie w przemieszczaniu składników żółci w hepatocytach.
ICP pojawia się najczęściej w trzecim trymestrze ciąży natomiast ustępuje po jej rozwiązaniu.Częściej chorują kobiety starsze i w ciąży mnogiej.
Do czynników ryzyka możemy zaliczyć:
– niepowściągliwe wymioty w obecnej ciąży
– ciążę po zapłodnieniu pozaustrojowym
Rozpoznanie opiera się na stwierdzeniu obecności świądu, podwyższonych wartości kwasów żółciowych powyżej 10 umol/l oraz aminotransferaza: ASPAT, ALAT i GGTP.
Jednocześnie nie stwierdza się innych chorób powodujących świąd i żółtaczkę.
Ustąpienie objawów następuje 2-3tyg po porodzie.
Najważniejszym parametrem w ICP są kwasy żółciowe.
Cholestaza ciążowa stanowi istotny problem medyczny przede wszystkim ze względu na duże zagrożenie dla płodu. Uważa się że powikłania występują ze względu na zwiększenie przepływu kwasów żółciowych do krążenia płodowego .
Ryzyko powikłań dla płodu rośnie wraz ze wzrostem kwasów żółciowych w krążeniu matki.
ICP zwiększa ryzyko porodu przedwczesnego, obecności smółki w płynie owodniowym, bradykardii płodu i zagrażającej zamartwicy wewnątrzmacicznej oraz śmierci wewnątrzmacicznej płodu, zwłaszcza gdy poziom kwasów żółciowych na czczo w surowicy krwi matki wynosi powyżej 40 umol/l.
Leczenie
Celem leczenia cholestazy ciążowej jest zniesienie objawów u matki oraz poprawa wyników położniczych.
Stosujemy w tym celu kwas ursodeoksycholowy UDCA oraz asparginian ornityny.
Należy pamiętać, że wartości aminotransferaz (AST ALT) są dla ciąży o 20% niższe niż dla kobiet nie będących w ciąży.
Fosfataza alkaliczna jest markerem o niskiej wartości diagnostycznej, ponieważ jest produkowana przez łożysko i kości.
Do leczenia ICP należy dołączyć:
dietę lekkostrawną, spokojny tryb życia.
Należy monitorować parametry wątrobowe 1/tydzień, układ krzepnięcia 1/tydzień.
Monitorowanie dobrostanu płodu.
Zakończenie ciąży (indukcja porodu):
1. Przy niepowikłanej cholestazie 36-38 t.c. kiedy osiągnęło dziecko dojrzałość płuc.
2. Przy towarzyszącej żółtaczce należy rozważyć zakończenie ciąży od 34 tyg. Wszystko zależy od stanu klinicznego.
Cholestaza ciążowa nie jest wskazaniem samym w sobie do zakończenia ciąży przez cięcie cesarskie.
Wartość kasów żółciowych powyżej 40 umol/l wskazuje na ciężką postać cholestazy ciążowej i w zależności od czasu trwania ciąży jest czynnikim decydującym o zakończeniu ciąży.